Kim są Ruinersi?

Kim są Ruinersi?

Ruinersi to nieformalny ruch ludzi, którzy ratują i przywracają do życia opuszczone, zrujnowane, często skazane na zapomnienie zabytki architektury – domy, stodoły, pałace, dwory, domy przysłupowe, chaty sudeckie, szachulce i inne budowle z różnych epok. Działają w całej Polsce, ale szczególnie aktywni są na Dolnym Śląsku, gdzie zachowało się wiele unikatowych przykładów architektury, m.in. ze względu na burzliwą historię tych ziem.
 

Działania ruinersów – co robią w praktyce?

Zakup i remont zabytków

Ruinersi często kupują stare, opuszczone budynki, które nie znalazły nabywcy przez lata – czasem za symboliczną złotówkę, czasem za ostatnie oszczędności. Zaczynają ich remont, często samodzielnie lub z pomocą wolontariuszy, szukając dawnych technologii i materiałów. Ich celem jest zachowanie oryginalnego charakteru budynku, a nie tworzenie „nowego” domu ze starej skorupy.

Przykład: Polacy kupili zrujnowany folwark – jeden telefon zmienił wszystko – pokazuje, jak jedna decyzja może uratować cały zespół dawnych zabudowań.

Dokumentacja i popularyzacja

Ruinersi prowadzą blogi, profile na Facebooku/Instagramie, kanały na YouTube, gdzie dokumentują postępy prac, dzielą się wiedzą, radami i inspirują innych do podobnych działań.

Często publikują historie budynków, archiwalne zdjęcia, starają się odnaleźć dawnych mieszkańców lub ich potomków.

Edukacja i wsparcie

Organizują warsztaty, prelekcje, spotkania i dni otwarte w remontowanych obiektach. Pokazują, jak naprawić drewniane elementy, tynkować gliną, wymienić pokrycie dachu tradycyjnymi metodami, ratować detale architektoniczne.

Wspierają innych w poszukiwaniu dotacji, konserwatorów, wykonawców, wymieniają się doświadczeniami.

Tworzenie społeczności

Współpracują z lokalnymi społecznościami, samorządami, instytucjami kultury, czasem także z konserwatorami zabytków. Angażują wolontariuszy, pomagają innym „ruinersom” w podobnych działaniach.

Ratowanie niematerialnego dziedzictwa

Nie tylko remontują mury, ale także odtwarzają dawne tradycje, techniki budowlane, rzemiosło, a nawet ogrody czy uprawy związane z historią danego miejsca.
 

---

Pobudki ruinersów – dlaczego to robią?

Poczucie misji i odpowiedzialności

Wielu ruinersów czuje, że „ktoś musi to zrobić, bo inaczej zniknie bez śladu”. Chcą zostawić coś trwałego dla przyszłych pokoleń. Czują się strażnikami historii miejsca.

Fascynacja historią

Ruinersi są często pasjonatami historii, architektury i lokalnych tradycji. Praca przy ruinach to dla nich podróż w czasie – możliwość dotknięcia autentycznych śladów dawnych mieszkańców, zgłębiania ich losów.

Chęć samorealizacji i ucieczka od „masówki”

Odrzucają współczesną, katalogową architekturę i szybkie budownictwo. Wolą życie w miejscu z duszą, gdzie każda cegła ma swoją opowieść, a dom wymaga indywidualnego podejścia.

Kreatywność i wyzwanie

Remont starego domu to wyzwanie intelektualne i praktyczne. Trzeba wykazać się pomysłowością, zdobyć nową wiedzę, czasem samemu zostać rzemieślnikiem, stolarzem, cieślą, murarzem.

Integracja i budowanie wspólnoty

Praca przy ratowaniu ruin często zbliża ludzi – łączy rodziny, przyciąga sąsiadów, tworzy lokalne społeczności wokół wspólnego celu.